Nieuw dossier: mondiaal migratierecht

4642

In september 2018 buigt de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zich over twee global compacts, die de internationale samenwerking op het gebied van migratie opnieuw vorm moeten geven. In deze context lanceert Verblijfblog een nieuw dossier, waarin uiteenlopende visies op het internationale migratierecht aan u worden voorgelegd.

Door Hans van Oort

New York Declaration for Refugees and Migrants
Op 19 september 2016 werd door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (VN) de New York Declaration for Refugees and Migrants aangenomen. De verklaring is het slotstuk van een vergadering over de groeiende stroom migranten wereldwijd. De lidstaten constateren dat de mens niet eerder in de geschiedenis zo mobiel was als nu. Het aantal migranten groeit sneller dan de wereldbevolking en is inmiddels de 244 miljoen gepasseerd. Hiervan zijn 65 miljoen mensen gedwongen verplaatst, waaronder 40 miljoen in hun eigen land. Daarnaast bestaat de groep gedwongen migranten uit 21 miljoen vluchtelingen en 3 miljoen asielzoekers. Deze toegenomen mobiliteit is voor de VN aanleiding om de internationale samenwerking op het gebied van migratie uitvoerig te herzien.

Met het oog op de implementatie van de New York Declaration, stellen de lidstaten zich ten doel om in 2018 twee zogenaamde compacts te hebben ontwikkeld die gepresenteerd zullen worden tijdens de Algemene Vergadering in september van dat jaar. Het gaat daarbij om een global compact on refugees en een global compact for safe, orderly and regular migration (zie hierover ook de twee bijlagen bij de New York Declaration). De eerstgenoemde compact moet gaan zorgen voor een planmatige reactie van de internationale gemeenschap op grootschalige verplaatsingen van vluchtelingen. Onderlinge solidariteit is hierbij belangrijk volgens de lidstaten: lasten en verantwoordelijkheid moeten gezamenlijk worden gedragen. De compact on refugees legt vast hoe deze samenwerking concreet vorm moet krijgen. Bij de compact for migration beogen de lidstaten samenwerking bij álle vormen van internationale migratie en is het werkterrein dus breder. Deze samenwerking krijgt gestalte op basis van gedeelde zienswijzen, beginselen en toezeggingen, die in de compact zullen worden vastgelegd. Beide compacts samen vormen zo de basis voor een veelomvattende internationale samenwerking op het gebied van migratiebeleid. Het uitgangspunt van de lidstaten hierbij is “… (to) fully protect the human rights of all refugees and migrants, regardless of status; all are rights holders.

In aanloop naar de presentatie van de global compacts in september 2018, organiseren de VN dit jaar thematische besprekingen met lidstaten en andere belangengroepen. Vervolgens worden lidstaten en andere belanghebbenden in de periode van februari tot en met juli volgend jaar op formele wijze geraadpleegd.

Het dossier
In de volgende twee blogs binnen dit dossier worden de compact for migration en de compact on refugees nader geïntroduceerd. Daarna presenteert Verblijfblog verschillende visies op het internationale migratierecht, waaronder die van:
– James Hathaway, hoogleraar internationaal vluchtelingenrecht aan de Universiteit van Michigan;
– Gerald Knaus, oprichter en voorzitter van de denktank European Stability Initiative (ESI);
– François Crépeau, UN Special Rapporteur on the human rights of migrants.