Dossier: Mondiaal migratierecht

Het Italiaanse beleid om op de Middellandse Zee bootvluchtelingen te redden en naar Europees grondgebied te brengen is ten einde gekomen. Alleen de Libische kustwacht mag nog bootvluchtelingen onderscheppen om hen terug te brengen naar Libisch grondgebied. Privé reddingsacties van ngo’s om vluchtelingen naar Europa te vervoeren worden strafrechtelijk vervolgd. Door Paolo Cuttitta Op 15 maart...
In een eerder Verblijfblog is ingegaan op de zaak N.T. en N.D. vs. Spanje bij het EHRM over het optreden van de Spaanse autoriteiten in Melilla. Kern van deze uitspraak is dat er volgens de Grote Kamer geen schending van het recht op een effectief rechtsmiddel en het verbod op collectieve uitzetting heeft plaatsgevonden,...
Verblijfblog bespreekt de voorstellen van het Europese migratie- en asielpact. Deze voorstellen zien onder andere op het Schengenacquis, een grotere rol van Frontex, nieuwe procedures voor snelle vaststelling van status bij binnenkomst, waaronder prescreening en uitbreiding van grensprocedures. Dit blog gaat over het nieuwe beleid betreffende particuliere opsporings- en reddingsoperaties op zee. Door Lisa-Marie Komp Onderdeel van het...
De dood van George Floyd in de Verenigde Staten van Amerika (VS) is aanleiding geweest tot vele protesten tegen institutioneel racisme, ook in Nederland. Dit blog gaat in op de rol van ras in het migratierecht. Door Thomas Spijkerboer Historische achtergrond Tot het midden van de 19de eeuw was in het internationale recht de norm dat...
Eind januari presenteerde de Vrije Universiteit het onderzoek ‘Heb geduld. De betekenis van het afhankelijk verblijfsrecht in het dagelijks leven van huwelijksmigranten en hun partners ’. Dit Verblijfblog vergelijkt op basis van dit onderzoek het Nederlandse beleid over het afhankelijk verblijfsrecht met dat van andere landen. Het vergelijkt de duur van het verblijf en...
In het Europese Parlement zijn vragen gesteld over de juridische aard van de EU-Turkijeverklaring van 18 maart. Als het een verdrag zou zijn moet daarvoor een speciale procedure zijn gevolgd en dat lijkt niet het geval. Wat is de juridische status van de EU-Turkijeverklaring?
Verschillende Griekse rechters hebben het afgelopen jaar uitspraak gedaan in zaken die betrekking hadden op de uitvoering van de EU-Turkije deal. Hoe interpreteren Griekse rechters de afspraken uit de deal in praktijk? Verblijfblog analyseert enkele Griekse uitspraken. Door Asterios Kanavos Op 3 april 2016 heeft het Griekse parlement een nieuwe wet aangenomen ter implementatie van de...
De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid wil asielzoekers voor het eerst sinds 2011 weer overdragen aan Griekenland. Volgens een recente uitspraak van de Raad van State mag dit echter (nog) niet, omdat de rechtsbijstand in Griekenland onvoldoende is. Hoe zit dit precies? Door Hemme Battjes In...
Naar aanleiding van de ontwikkelingen in Oekraïne heeft de EU sancties ingesteld tegen een aantal Russen en Oekraïners. Zo is hen de toegang tot het grondgebied van de EU ontzegd. Valt dit onder het gewone migratierecht of is daar een andere juridische basis voor? Door Veeni Naganathar Het is niet zo gewoon als het wellicht lijkt,...
Op 15 september 2014 berichtte IOM dat alweer 500 migranten uit onder meer Syrië en Palestina waren omgekomen in de Middellandse zee. Als een schip in nood verkeert, is een kapitein volgens een eeuwenoude maritieme traditie verplicht zo snel mogelijk te hulp te schieten. Maar zijn kapiteins ook verplicht bootmigranten te redden? Door Lisa Komp De...
Op 27 februari jl. werd de eerste Nederlandse coronapatiënt vastgesteld. Europese landen nemen verschillende maatregelen om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen, zowel aan de binnen- als de buitengrenzen van het Schengengebied. Kunnen mensen die (mogelijk) ziek zijn, de toegang worden geweigerd? En mogen in het Schengengebied buurlanden hun grenzen sluiten? Door Evelien Brouwer Inleiding Sinds...
Euro-commissaris Malmström kondigde in juni 2013 de voltooiing van het Common European Asylum System aan, dat is de gemeenschappelijke Europese asielwetgeving die sinds 2001 geleidelijk is ingevoerd. NGO's,verzameld in ECRE, stellen dat van een volledig geharmoniseerd asielbeleid nog geen sprake is. Wat is precies de invloed van dit soort Europese wetgeving op nationale regelgeving? Door...
In een recente migratienota bepleit de VVD te stoppen met het verlenen van asiel in Europa aan niet-Europeanen. In plaats daarvan moeten vluchtelingen worden opgevangen in de regio van herkomst. Is dit plan te verenigen met internationaal asielrecht en is opvang in de regio praktisch haalbaar? Door Hemme Battjes Het plan van de VVD Op 22 maart...
In aanloop naar de Algemene Vergadering in september 2018 bezinnen de VN-lidstaten zich op de internationale samenwerking rondom migratie. De internationaal gedeelde uitgangspunten over dit onderwerp worden vastgelegd in een ‘compact for migration’ en een ‘compact on refugees’. Verblijfblog stelt een dossier samen om deze inzichten te volgen. In dit eerste blog wordt de...
Onlangs is een zaak aangespannen tegen het Europese Grensbewakingsagentschap Frontex om Frontex aansprakelijk te stellen voor schade die het heeft veroorzaakt door illegale pushbacks. De eisers zijn een Syrisch gezin, dat op 20 oktober 2016 vanuit Griekenland naar Turkije werd uitgezet. Verblijfblog bespreekt de zaak en het bredere belang ervan voor EU-burgers. Door Lisa-Marie Komp* Feiten:...
Eind januari 2019 besloot het kabinet niet alleen het kinderpardon uit te breiden, maar ook om de komende jaren 250 vluchtelingen minder te hervestigen. Deze maatregel neemt het kabinet met het oog op de ‘juiste balans binnen het door het kabinet te voeren migratiebeleid’. Welke gevolgen brengt de nieuwe koerswijziging met zich mee? Welke...
Gezinnen van asielzoekers met kinderen mogen op grond van de Dublin-regels alleen naar Italië worden gestuurd als vooraf zeker is dat ze terecht kunnen in geschikte opvang, zo bepaalde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens op 4 november 2014 in de zaak Tarakhel . Door Hemme Battjes  NRC 4 november 2014 'Rechter: Zwitserland...
Op donderdag 11 februari 2016 meldde NAVO Secretaris-Generaal Stoltenberg dat NAVO-schepen onmiddellijk naar de Egeïsche Zee zullen gaan om de zee te bewaken tegen illegale migranten, in samenwerking met de relevante autoriteiten en in direct contact met Frontex. Is dit verenigbaar met het internationale recht? Door Thomas Spijkerboer Het NAVO-plan blijkt uit de mededeling van de...
Sinds 2003 worden in Europa de vingerafdrukken van asielzoekers (en personen die illegaal de buitengrenzen overschrijden) opgeslagen in een centraal datasysteem: het Eurodac. Binnenkort mogen deze gegevens ook voor strafrechtelijke doelen worden ingezet. Hoe zit dit precies? Door Evelien Brouwer Sinds 2003 worden in Europa de vingerafdrukken van asielzoekers (en personen die illegaal de buitengrenzen overschrijden)...
Op 3 november jl. zijn zeker 24 migranten bij een bootongeluk omgekomen in de Zwarte Zee. Zij waren op weg van Turkije naar Europa. Migranten kiezen steeds vaker voor deze ‘Zwarte Zee route’ in plaats van de ‘Centraal-Mediterrane Route’. Wat betekent dit? Door Theodore Baird Maandag 3 november 2014 zonk een kleine rondvaartboot voor toeristen ‘Torun'...

EU-grensdoden

In een poging het Italiaanse eiland Lampedusa te bereiken zijn op 3 oktober 2013 meer dan 300 bootmigranten uit Sub-Saharisch Afrika verdronken. Wat gebeurt er aan de Europese buitengrenzen en wie is hiervoor verantwoordelijk? Door Paolo Cuttitta Migranten slachtoffers aan de EU-grenzen In internationale media zijn verschillende berichten verschenen over de bootramp die op 3 oktober 2013...
Hongarije en Slowakije protesteerden bij het Hof van Justitie tegen het tijdelijke besluit van 2015 inzake de herplaatsing van asielzoekers vanuit Griekenland en Italië naar andere EU-lidstaten. Het Hof verwierp hun beroep op 6 september 2017. Hoe werkt het op solidariteit gebaseerde Europese herplaatsingssysteem van asielzoekers nu precies? Door Evelien Brouwer en Hans van...
In een vorig Verblijfblog werd beschreven welke maatregelen op basis van het nationale en EU-migratierecht mogelijk zijn om de binnenkomst en het verblijf van personen te beperken om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen. We sloten af op 11 maart af met de constatering dat lidstaten tot dan toe terughoudend waren met de...
Op 19 april 2015 verongelukte weer een migrantenboot voor de Libische kust, waarbij vermoedelijk 700 mensen om het leven kwamen. Dit was aanleiding voor de EU opnieuw een plan op te stellen om de smokkel van migranten te voorkomen. Eén van de maatregelen in dit tienpuntenplan is het vernietigen van smokkelboten. Kan dit juridisch...
Op 1 februari 2023 berichtte de NOS dat bijna de helft van de Oekraïense asielzoekers in Nederland aan het werk is. Volgens cijfers van het UWV van november 2022 was van de Oekraïense asielzoekers tussen de 18 en 65 jaar zelfs 72 procent (40.000 van de 55.000) aan het werk. Wat zijn precies de...
De VVD en de PvdA zijn van een plan om alle migranten die via Turkije in Griekenland arriveren gelijk terug te sturen naar Turkije. In ruil daarvoor komt er een legale migratieroute van Turkije naar Europa waarmee jaarlijks tussen de 150- en 250 duizend vluchtelingen Europa in mogen. Is dit plan juridisch haalbaar? Door Emanuela...
Voor Palestijnen die asiel aanvragen geldt onder het Vluchtelingenverdrag, en daarmee ook onder Unie- en Nederlands recht, een aparte regeling. Verblijfblog bespreekt wat die regeling inhoudt, hoe de relevante bepalingen zijn geduid door UNHCR en door het Hof van Justitie van de Europese Unie en hoe deze bepalingen in Nederland worden toegepast. Door Hemme Battjes Met...
Op 7 januari 2020 nam het Mensenrechtencomité van de Verenigde Naties een beslissing over een klimaatvluchteling die van het eiland Kiribati naar Nieuw-Zeeland was gevlucht. De situatie zou de situatie daar levensbedreigend zijn gezien de effecten van klimaatverandering en de stijging van het waterpeil. Wat heeft het Mensenrechtencomité precies gezegd en wat zegt het huidige recht inzake de bescherming van klimaatvluchtelingen?   Door Evelien Brouwer Inhoud beslissing...
De UNHCR schat dat tussen 2014 en 2019 19.140 personen zijn omgekomen of vermist in de Middellandse Zee. Artikel 2 van het EVRM stelt dat het recht van een ieder op leven wordt beschermd door de wet. Dit blog gaat in op de vragen of het EVRM van toepassing is op de grensdoden op...
Op grond van het gezamenlijk Actieplan EU-Turkije neemt Turkije asielzoekers terug. De EU-Asielprocedurerichtlijn vereist dat een asielzoeker alleen aan een ander land – niet het land van herkomst - mag worden overgedragen als dat een 'veilig derde land' is. Volgens het Actieplan kan Turkije als veilig derde land worden beschouwd. Is Turkije dat inderdaad? Door...