Kunnen Amerikanen naar Nederland emigreren na de verkiezing van Trump als president van de Verenigde Staten? RTL Editie NL stelde deze vraag. Wat zijn de opties? Het Nederlands-Amerikaans Vriendschapsverdrag biedt voor Amerikanen waarschijnlijk de meest reële toelatingsregeling.
Door Tesseltje de Lange*
Het verdrag
Het Nederlands-Amerikaans Vriendschapsverdrag met bijbehorend Protocol dateert uit 1956 (Trb. 1956, 40) en beoogt de handel tussen de beide partijen te vergemakkelijken. Op grond van het verdrag kan verblijf worden verkregen voor het drijven van handel of voor bedrijfsuitoefening van een onderneming waarin een aanzienlijk kapitaal is belegd. In geval van handel moet het wel gaan om handel tussen de VS en Nederland.
In 2014 werden 160 aanvragen afgehandeld van Amerikanen die toelating als zelfstandige vroegen op grond van dit verdrag. 140 kregen een vergunning, dus het slagingspercentage is 86% (Brief aan TK dd 30 september 2015 ‘Toelatingsregelingen voor zelfstandigen en start-ups’). Een vergelijkbaar percentage kwam naar voren uit het onderzoek Wezenlijk Nederlands Belang naar de toelating tot Nederland van ondernemers van buiten de EU. Jaarlijks wijzigen ook zo’n 40 Amerikanen die al in Nederland verblijven de beperking van hun status (bijv. als student of kennismigrant) in zelfstandige op grond van het verdrag. Uit genoemd onderzoek blijkt dat iets meer mannen dan vrouwen een aanvraag doen voor deze vergunning (zo’n 250 mannen en 175 vrouwen per jaar).
Wat is een aanzienlijk kapitaal?
Het verdrag is dus geschikt voor ondernemers met een “aanzienlijk kapitaal”. Wat een aanzienlijk kapitaal is hangt af van de gekozen rechtsvorm :
- Eenmanszaak: een zodanig kapitaal, dat de ondernemer zelfstandig het bedrijf kan exploiteren. Dit dient per geval te worden bekeken, maar als minimum wordt € 4.500 aangehouden. Dit kan blijken uit een bankafschrift van de onderneming waarop het geïnvesteerde bedrag staat en de (openings)balans;
- Vennootschap onder firma: ten minste 25% van het firmakapitaal, met als minimum € 4.500 blijkend uit een oprichtingsakte of contract waarin staat hoe groot de financiële deelname is van iedere vennoot, de (openings)balans en een bankafschrift van de onderneming;
- Commanditaire vennootschap: voor de beherende vennoot geldt hetzelfde als bij een vennootschap onder firma. De stille vennoot oefent geen bedrijf uit en valt derhalve niet onder het bepaalde in het verdrag.
- Besloten vennootschap: ten minste 25% van het gestorte kapitaal. Het gestorte kapitaal is in Nederland ten minste € 18.000, zodat het ‘aanzienlijk kapitaal’ ten minste € 4.500 zal beslaan.
- Naamloze vennootschap: ten minste 25% van het gestorte kapitaal. Het gestorte kapitaal is in Nederland ten minste € 45.000, zodat het ‘aanzienlijk kapitaal’ ten minste € 11.250 zal beslaan.
Bij een Besloten Vennootschap en een Naamloze Vennootschap volstaat de oprichtingsakte als bewijs van de investering.
Veelal zal worden volstaan met een investering van € 4.500 voor een eenmanszaak. Het moet eigen kapitaal zijn, niet geleend geld. Het belegde ‘aanzienlijk kapitaal’ dient ook op peil te worden gehouden, dus het mag niet van de bankrekening gehaald worden. De vreemdeling dient ter staving van zijn aanvraag recente cijfers over te leggen die zijn gecontroleerd door een daartoe bevoegde externe deskundige.
Onder bedrijfsuitoefening wordt verstaan dat de Amerikaan een sleutelpositie in de onderneming heeft, wat bij een eenmanszaak al snel het geval zal zijn. De vrije uitoefening van een beroep valt niet onder de regeling.
Overige verblijfsvoorwaarden
Amerikanen moeten vanaf 1 januari 2017 € 1296 leges betalen voor het in behandeling nemen van hun aanvraag. Verder zijn de gebruikelijke voorwaarden (openbare orde, bescherming volksgezondheid) van toepassing.
Verblijf voor onbepaalde tijd
Amerikanen kunnen na vijf jaar rechtmatig verblijf in Nederland een nationale of Europese verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd vragen, mits zij aan de inburgeringseisen hebben voldaan. Uit onderzoek van Besselsen en De Hart blijkt dat Amerikanen, die zich met Engels prima redden in Nederland, daar niet altijd zin in hebben. Misschien wordt dat nu anders.
* onderzoeker/docent economische migratie bij de Universiteit van Amsterdam en Tilburg Law School. Heeft u vragen over economische migratie naar Nederland of de EU, succes stories of schrijnende voorbeelden, neem gerust contact op: t.delange@uva.nl
